Старонка:Домбі і сын.pdf/421

З пляцоўкі Вікікрыніцы
Гэта старонка была вычытаная

ноч заклікаюць да іх абодвух. Кожную ноч хвалі паўтараюць да хрыпаты ўсё тыя-ж таямнічыя гутаркі; пясок навалены на беразе; марскія птушкі ўзлятаюць і лунаюць; вятры і воблакі ляцяць па нявызнаных сваіх шляхах; белыя рукі вабяць у месячным святле, заклікаючы ў нябачаную, далёкую краіну.

І хворая старая па-ранейшаму пазірае ў куток, дзе каменная рука — як яна кажа, гэта рука статуі з надмагільнага помніка — паднята, каб яе ўдарыць.

Нарэшце, рука апускаецца, і маўклівая старая ляжыць на ложку, і яна скурчана і зморшчана, і палова яе мёртвая.

Эдзіт заўсёды каля яе і не дапускае да яе Фларэнс, а Фларэнс, уночы ў сваёй пасцелі калоціцца, думаючы аб такой смерці і часта прачынаецца і прыслухоўваецца, думаючы, што ўжо настаў час смерці. Ніхто не даглядае місіс Ск'ютон, апрача Эдзіт. Добра, што мала хто яе бачыць; і дачка не спіць адна ля ложка.

Рукі, якія капашыліся на коўдры, слаба сціскаюцца і цягнуцца да дачкі; і голас, не падобны да яе голасу, не падобны да ніводнага голасу, які гаворыць мовай смяротных, кажа: «Я-ж вас выкарміла!»

Эдзіт без слёз апускаецца на калені, каб наблізіцца да галавы, якая была ў падушках і гаворыць:

— Мама, вы мяне чуеце?

Шырока раскрыўшы вочы, тая стараецца кіўнуць у адказ.

— Ці можаце вы прыпомніць тую ноч перад маім вяселлем?

Галава астаецца нерухомай, але па твару відаць, што яна памятае.

— Я сказала тады, што прабачаю вам ваш удзел у гэтым, і прасіла бога дараваць мне. Я сказала вам, што з мінулым мы з вамі скончылі. Цяпер я паўтараю гэта зноў. Пацалуйце мяне, мама.

Эдзіт дакранаецца да бледных губ, і з хвіліну нішто не парушае цішыню. Праз хвіліну яе маці са сваім дзявоцкім смехам — шкілет Клеапатры — прыпадымаецца на пасцелі.

Захініце ружовыя фіранкі. Яшчэ штосьці, апрача ветру і воблакаў, ляціць па нявызнаных шляхах. Захініце добра ружовыя фіранкі!

У прызначаны дзень стрыечны брат Фінікс і містэр Домбі сустракаюцца і едуць у Брайтон і, увасабляючы сабою ўсіх іншых, што аплаквалі памёршую лэдзі, праводзяць яе астанкі да месца супакаення. Пры выкананні абраду стрыечны брат Фінікс засумаваў, адзначаючы, што ў падобных выпадках чалавек, уласна кажучы, мімаволі задумваецца аб тым, што сілы яму здраджваюць, і слёзы выступаюць у яго з вачэй, калі ўсё ўжо скончана. Але ён хутка збіраецца з духам; і гэтак робяць усе іншыя сваякі і сябры місіс Ск'ютон, прычым маёр бесперастання сцвярджае ў клубе, што місіс Ск'ютон ніколі добра не захутвалася.